مقایسه گفتمان سایت های الجزیره انگلیسی و پرس تی وی در مورد پوشش خبری درگیری های سوریه

هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه شباهت¬ها و تفاوت¬های گفتمان¬ها و انگاره¬های خبری ساخته شده در دو سایت الجزیره انگلیسی و پرس تی¬وی در مورد پوشش خبری درگیری¬های سوریه در بازه زمانی فروردین تا شهریور 1392 (21 مارس تا 21 سپتامبر 2013) می¬باشد. نظریه¬ها و مفاهیم مورد استفاده در این پژوهش «گفتمان و ایدئولوژی»، «چارچوب سازی» و «انگاره¬سازی» است. روش به¬کار رفته در این تحقیق تحلیل گفتمان با رویکرد گفتمان¬کاوی ون¬دایک می¬باشد. جامعه مورد بررسی تمام اخبار مربوط به درگیری¬های سوریه در دو سایت الجزیره انگلیسی و پرس تی-وی در بازه زمانی مورد نظر است. پس از بررسی جامعه مورد بررسی به روش نمونه¬گیری هدفمند، تعداد 16 خبر انتخاب و مورد گفتمان¬کاوی قرار گرفت. یافته¬های تحقیق نشان می¬دهد متون این دو سایت از نظر سبک واژگانی، افراد و نهادهای مطرح شده در متن، غیرسازی، استنادها، پیش¬فرض¬ها، تلقین و تداعی¬ها، مؤلفه¬های اجماع و توافق و در نتیجه گفتمان¬ها و انگاره¬های ساخته شده با هم تفاوت¬¬های زیادی دارند و گاه در تعارض با هم قرار می¬گیرند. این امر گویای در تعارض بودن موضعگیری این دو رسانه در قبال پوشش خبری درگیری¬های سوریه است. بر اساس یافته¬های این تحقیق، سایت الجزیره در تلاش بوده در یک چارچوب «دفاع از مخالفان دولت اسد و حامیان غربی و منطقه¬ای آنها و مقابله با دولت اسد و حامیان او (به¬ویژه ایران)»، از دولت بشار اسد و حامیانش تصویری منفی و از مخالفان و حامیانشان تصویری مثبت ارائه دهد. این سایت تلاش کرده ایران و حزب¬الله را عامل ناآرامی¬ها و مانع برقراری صلح در منطقه معرفی کند و از اهمیت و اقتدار ایران در حل بحران¬های منطقه¬ای بکاهد. در مقابل سایت پرس تی¬وی در تلاش بوده در یک چارچوب«دفاع از دولت اسد و مقابله با مخالفان و حامیان غربی و منطقه¬ای¬ آنها»، تصویری مثبت از دولت بشار اسد و حامیانش (به¬ویژه ایران) و تصویری منفی از مخالفان و کشورهای حامی آنها (به¬ویژه اسراییل، آمریکا و عربستان و قطر) نشان دهد. این سایت همواره بر سیاست¬های اشتباه آمریکا در قبال ایران و برخی کشورهای منطقه مانند عراق و سوریه تاکید داشته و اسراییل، عربستان و قطر را عامل اصلی ناآرامی¬ها در سوریه معرفی می¬کند.